Jak stworzyć plan odzyskiwania danych: przewodnik bez litości na 2025 rok

Wyobraź sobie, że cały Twój cyfrowy świat – wszystkie faktury, zdjęcia, projekty, lata pracy – znika w sekundzie. Dysk pada, ransomware zaszyfrowuje pliki, chmura przestaje odpowiadać, kopia zapasowa okazuje się… nieaktualna. Właśnie wtedy większość ludzi zadaje sobie to samo pytanie: „Dlaczego nie miałem planu odzyskiwania danych?” Ale nie zamierzam Cię straszyć – zamierzam pokazać Ci, bez litości, jak stworzyć taki plan krok po kroku. Nie znajdziesz tu oklepanych frazesów, tylko brutalne fakty, praktyczne rozwiązania i historie tych, którzy już wszystko stracili albo wygrali z chaosem. Jeśli szukasz przewodnika, który naprawdę przygotuje Cię na cyfrową katastrofę – jesteś w najlepszym miejscu. Przeczytaj do końca, a zyskasz przewagę, której nie daje żaden zwykły backup.

Dlaczego plan odzyskiwania danych to nie luksus, lecz konieczność

Kiedy wszystko idzie źle: katastrofalne scenariusze

Nie trzeba apokalipsy, by stracić dane. Wystarczy złośliwy e-mail, którego otworzył ktoś z marketingu, zwarcie zasilacza albo niewidoczny błąd w chmurze. Według Synology (2024), ransomware stał się największym cyfrowym zagrożeniem – ofiary tracą dostęp do plików, a jedyną szansą by wrócić do gry są zweryfikowane, aktualne kopie zapasowe. Niestety, aż 76% firm musiało uruchomić swój plan DRP w ciągu ostatnich dwóch lat (Gartner/CloudForum.pl, 2024). Wśród nich są duże korporacje, małe kancelarie, a nawet freelancerzy z domowego biura – nikt nie jest bezpieczny.

Najbardziej szokujące? To nie wirusy czy powodzie są najczęstszą przyczyną utraty danych, lecz… błąd ludzki i zaniedbanie przy backupie. Jak podaje Ontrack (2024), regularne testy i szkolenia decydują o być albo nie być każdego DRP (Disaster Recovery Plan). Awaria to nie „jeśli”, tylko „kiedy”. A kto nie wierzy, niech sprawdzi statystyki: liczba ataków ransomware i incydentów cyberbezpieczeństwa rośnie rok do roku (PrzewodnikPorodo.pl, 2024).

"Największym problemem nie jest awaria, lecz złudzenie bezpieczeństwa wynikające z braku testów planu odzyskiwania danych." — Ontrack, 2024

Psychologiczny koszt utraty danych

Nie chodzi tylko o pieniądze. Utrata danych to trauma – dla firm, która traci zaufanie klientów, i dla osób prywatnych, które żegnają się z nieodwracalnymi wspomnieniami. Stres, panika, poczucie winy – to codzienność osób, które „oszczędzały na backupach”. Według danych Ontrack (2024), firmy bez planu DRP notują przestoje nawet o 60% dłuższe, a powrót do pełnej sprawności zajmuje tygodnie. Z kolei użytkownicy domowi często bezpowrotnie tracą zdjęcia rodzinne, dokumenty czy efekty lat pracy kreatywnej.

Tabela 1: Psychologiczne i praktyczne skutki utraty danych. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Ontrack (2024), ITpunkt.pl (2024).

Dlaczego Polacy wciąż wierzą w mity o backupach

Gdy pada hasło „backup”, większość Polaków kiwa głową: „Tak, mam!” Ale kiedy przychodzi co do czego – kopia jest sprzed roku, nieprzetestowana, trzymana na tym samym laptopie. Skąd bierze się ta nonszalancja? To efekt mitów, które krążą w IT od lat.

• Backup w chmurze rozwiązuje wszystko – fałsz. Według IDC (2023), koszty chmury rosną co roku o 13%, a awarie po stronie dostawcy się zdarzają.
• Ransomware nie dotyczy małych firm – bzdura. Według Synology (2024), najbardziej narażone są MŚP, które oszczędzają na backupach.
• „Kopia na pendrive wystarczy” – nie, wystarczy na jedno zalanie kawą. Dane muszą być przechowywane w wielu lokalizacjach.

W świecie cyfrowych iluzji, tylko sprawdzony plan odzyskiwania danych daje realne bezpieczeństwo.

Jak wygląda dobry plan odzyskiwania danych w 2025 roku

Czego oczekuje od ciebie rzeczywistość

Realny świat nie wybacza błędów w backupach. W 2025 roku plan DRP musi być nie tylko na papierze, ale też przetestowany w realnych warunkach. Jak pokazuje Zmanda (2024), skuteczny plan obejmuje analizę krytycznych funkcji biznesowych oraz parametry RPO (Recovery Point Objective) i RTO (Recovery Time Objective). To nie są tylko techniczne wskaźniki – to Twoja granica utraty danych i czas powrotu do działania. Przepisy takie jak RODO czy NIS2 wymagają dokumentowania całego procesu. Najważniejsze? Zaangażowanie wielu działów firmy, bo tylko wtedy wykryjesz słabe punkty planu (Ontrack, 2024).

Oto czego wymaga rzeczywistość od dobrego planu DRP:

1. Identyfikacja krytycznych zasobów i procesów.
2. Określenie RPO i RTO dla każdej funkcji biznesowej.
3. Dokumentacja i podział ról w zespole.
4. Regularne testy i szkolenia (co najmniej raz w kwartale).
5. Przechowywanie kopii zapasowych w różnych lokalizacjach.
6. Uwzględnienie scenariuszy: ransomware, awaria sprzętu, błąd ludzki, katastrofa naturalna.
7. Aktualizacja planu po każdej zmianie infrastruktury lub incydencie.

Trzy modele planowania: DIY, profesjonalny, hybrydowy

Nie każdemu potrzebne są wielomilionowe systemy backupu z centrum danych na innym kontynencie. Ale każdy potrzebuje planu dopasowanego do realnych potrzeb. Obecnie wyróżnia się trzy podstawowe modele:

Tabela 2: Modele tworzenia planu odzyskiwania danych. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Zmanda (2024), Ontrack (2024).

• DIY – dla freelancerów i mikrofirm, które chcą mieć wszystko pod ręką i nie boją się technicznych wyzwań.
• Profesjonalny – dla firm podlegających ścisłym regulacjom, gdzie liczy się czas i bezpieczeństwo.
• Hybrydowy – najlepszy wybór dla większości MŚP: backup lokalny + chmura + wsparcie eksperta na żądanie.

Najczęstsze błędy przy tworzeniu planu

Nawet najlepszy plan DRP można pogrzebać przez typowe „wpadki”. Oto lista najbardziej kosztownych pomyłek:

1. Brak regularnych testów – plan bez testów to iluzja bezpieczeństwa.
2. Przechowywanie kopii w jednym miejscu – jedno zalanie, wszystko znika.
3. Nieaktualna dokumentacja – chaos w kryzysie.
4. Brak wyznaczonych ról i odpowiedzialności – wszyscy robią wszystko i… nikt nie robi nic.
5. Zaniedbanie backupów danych z urządzeń mobilnych.

"Plan DRP musi być żywym dokumentem, a nie artefaktem na dnie szuflady." — Zmanda, 2024

Od teorii do praktyki: krok po kroku do własnego planu

Audyt: co naprawdę masz do stracenia

Zanim zaczniesz pisać DRP, musisz bez litości policzyć, co tak naprawdę posiadasz – i co może zniknąć. Audyt danych to nie tylko lista plików, ale mapa wszystkich krytycznych dokumentów, baz danych, kontaktów, kluczy licencyjnych, a nawet haseł. Według Ontrack (2024), pierwszym krokiem skutecznego planu jest rzetelny audyt, który pokazuje, gdzie leżą Twoje czułe punkty: zbyt rozproszona struktura plików, brak zaszyfrowanych backupów, niewidoczne zależności między systemami.

Taki audyt możesz wykonać samodzielnie lub zlecić specjaliście. Najważniejsze pytanie: „Ile czasu i pieniędzy jestem w stanie stracić, zanim wrócę do działania?” To granica, która wyznacza Twój poziom tolerancji ryzyka.

Mapowanie zagrożeń: czego nie widzisz, a co cię zabije

Często to, czego nie widzisz, okazuje się największym zagrożeniem. Mapa ryzyk powinna uwzględniać nie tylko oczywiste awarie sprzętu, ale też ataki phishingowe, błędy pracowników, awarie SaaS-ów, a nawet katastrofy naturalne. Seagate (2024) podkreśla, że skuteczny plan DRP obejmuje szerokie spektrum scenariuszy.

Tabela 3: Typowe zagrożenia – mapa ryzyk na podstawie Seagate (2024), Ontrack (2024).

Tworzenie polityki backupu: częstotliwość, lokalizacja, testowanie

Strategia backupu to nie jest „skopiuj na pendrive i zapomnij”. Musisz precyzyjnie ustalić: jak często robisz kopie (codziennie? co godzinę?), gdzie je przechowujesz (dom, chmura, biuro) i jak je testujesz. Zmanda (2024) rekomenduje podejście 3-2-1: trzy kopie danych, na dwóch różnych nośnikach, jedna poza siedzibą.

1. Ustal minimalną częstotliwość backupu (np. codziennie przy pracy z ważnymi danymi).
2. Wybierz niezależne lokalizacje (np. backup lokalny + chmura).
3. Regularnie testuj odzyskiwanie danych na „zimno” (symulacja awarii).
4. Dokumentuj każdy backup i test w centralnym rejestrze.
5. Automatyzuj procesy, ale nie polegaj ślepo na automatyzacji.

"Nie licz na backup, który nie był testowany. Odzyskanie danych to nie loteria." — Seagate, 2024

Planowanie reakcji na awarię: kto, co, kiedy, jak

W obliczu katastrofy nie ma miejsca na chaos. Musisz wiedzieć: kto jest dowódcą, kto kontaktuje się z dostawcą, kto odpowiada za odzyskanie pliku, a kto za komunikację z klientami.

1. Wyznacz lidera zarządzania kryzysowego.
2. Przypisz role każdemu członkowi zespołu (IT, PR, zarząd).
3. Stwórz instrukcję „krok po kroku” na wypadek wykrycia awarii.
4. Ustal kanały komunikacji awaryjnej (telefon, komunikator poza firmową siecią).
5. Określ procedurę powrotu do normalnego działania (step-by-step recovery).

Case study: kiedy plan działa, a kiedy zawodzi (i dlaczego)

Historia Anny: kancelaria kontra ransomware

Anna prowadzi kancelarię prawną w Warszawie. Pewnego ranka odkryła, że cała dokumentacja klientów została zaszyfrowana przez ransomware. Atakujący żądali astronomicznego okupu. Na szczęście, Anna miała profesjonalnie wdrożony plan DRP: codzienne kopie w chmurze, testy co tydzień, instrukcję na wypadek awarii. Dzięki temu odzyskała dane w 36 godzin. Klienci nawet nie zauważyli problemu.

"Bez zweryfikowanej kopii i tygodniowych testów DRP, moja firma przestałaby istnieć. To nie koszt – to inwestycja w przetrwanie." — Anna, właścicielka kancelarii, Warszawa, Synology Blog, 2024

Piotr i rodzinne zdjęcia: DIY czy ekspert?

Piotr przez lata robił backupy zdjęć rodzinnych na starym laptopie i tanim dysku USB. Gdy oba urządzenia padły po zalaniu, okazało się, że żaden plik nie był poprawnie zarchiwizowany. Dopiero korzystając z usług profesjonalnego laboratorium odzyskał część zdjęć – za cenę kilku tysięcy złotych.

Tabela 4: Porównanie rozwiązań backupowych – przypadek Piotra. Źródło: Opracowanie własne na podstawie CloudForum.pl (2024), ITpunkt.pl (2024).

Błędy, które kosztowały miliony – i jak można było ich uniknąć

• Używanie jednej kopii zapasowej na tym samym serwerze – jedno zwarcie, cała infrastruktura offline.
• Brak testów backupów przez miesiące – dane archiwalne okazały się bezużyteczne, bo nie uwzględniały zmian w systemach.
• Zbyt późna reakcja na incydent – nieprzygotowany zespół nie wiedział, gdzie szukać głównych kopii danych.
• Brak dokumentacji DRP – awaria prowadziła do chaosu, nie do skutecznego odzyskania.

Mit czy fakt? Najczęstsze przekonania o odzyskiwaniu danych

„Chmura jest zawsze bezpieczna” – rozbieramy mit

Chmura to wielki komfort, ale nie gwarancja nieśmiertelności danych. W 2023 roku wydatki na przechowywanie w chmurze wzrosły o 13% (IDC, 2023), a do 2026 roku mają nadal rosnąć. To efekt potrzeby redundancji – bo nawet największe centra danych mają awarie, o czym przekonali się klienci kilku globalnych dostawców.

Tabela 5: Bezpieczeństwo danych – chmura vs. backup lokalny. Źródło: Opracowanie własne na podstawie IDC (2023), Synology (2024).

„Backup to backup” – dlaczego nie każdy jest równy

• Backup bez testu to hazard – odzyskanie danych jest niemożliwe, jeśli nie wiesz, czy plik się otworzy.
• Ręczne kopie na tym samym dysku mogą skończyć się utratą wszystkiego po jednej awarii.
• Automatyzacja bez monitoringu prowadzi do ukrytych błędów – system robi backup, ale… zapomniał o nowym folderze z kluczowymi plikami.

Co jeszcze Polacy myślą źle o odzyskiwaniu danych

Backup inkrementalny : To nie jest „gorsza” kopia – pozwala oszczędzać miejsce, ale wymaga prawidłowej konfiguracji i monitorowania.

RPO i RTO : Większość użytkowników nie rozumie, że to nie tylko techniczne pojęcia, ale granica katastrofy: ile danych możesz stracić (RPO) i jak długo możesz być offline (RTO).

DRP to tylko dla dużych firm : Prawda jest taka, że brak DRP bije najbardziej w mikrofirmy i freelancerów – nie mają „poduszki finansowej” na kosztowne odzyskiwanie.

Strategie dla firm, freelancerów i zwykłych użytkowników

Firmy: compliance, kontrola i przewaga konkurencyjna

Firmy nie mogą już pozwolić sobie na improwizację. Przepisy takie jak RODO czy NIS2 wymagają udokumentowanego planu odzyskiwania danych i dowodów, że działa on w praktyce (Odo24.pl, 2024). Najlepsi traktują DRP jako przewagę konkurencyjną – szybki powrót po awarii to mniej strat i lojalność klientów.

1. Regularny audyt zgodności i bezpieczeństwa danych.
2. Szkolenia pracowników z reakcji na incydenty.
3. Automatyczne alerty i testy backupu.
4. Ścisła dokumentacja i podział odpowiedzialności.
5. Plan komunikacji z klientami i regulatorami.

Freelancerzy: jak nie stracić dorobku życia

• Stosuj zasadę 3-2-1 nawet przy niewielkiej ilości danych.
• Używaj szyfrowanych backupów w chmurze i na zewnętrznym dysku.
• Testuj odzyskiwanie minimum raz w miesiącu.
• Dokumentuj wszystkie procedury, nawet jeśli jesteś „jednoosobową armią”.

Użytkownicy domowi: tanie i skuteczne rozwiązania

Tabela 6: Rozwiązania backupowe dla użytkowników domowych. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Synology, ITpunkt.pl.

Co przyniesie przyszłość: AI, automatyzacja i nowe zagrożenia

AI w odzyskiwaniu danych – rewolucja czy ściema?

AI już dziś wspomaga analizę incydentów, wykrywa anomalie i przyspiesza proces odzyskiwania plików. Informatyk.ai to przykład narzędzia, które integruje zaawansowane algorytmy, by usprawnić diagnostykę i odzyskiwanie danych. Jednak trzeba pamiętać, że nawet najlepsza AI nie zastąpi poprawnie wdrożonego planu DRP – to narzędzie, nie magiczna różdżka.

"AI to potężny sojusznik, ale tylko wtedy, gdy działa w ramach sprawdzonej strategii backupu." — Ekspert IT, Ontrack, 2024

Automatyzacja backupów: błogosławieństwo czy pułapka?

Tabela 7: Dwa oblicza automatyzacji backupów. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Seagate (2024), Synology (2024).

Nowe zagrożenia w 2025 roku i jak się przed nimi bronić

1. Ataki zero-day na systemy backupu – zawsze aktualizuj oprogramowanie.
2. Socjotechnika wobec administratorów – edukuj zespół i stosuj separację uprawnień.
3. Złośliwe oprogramowanie w urządzeniach IoT – włączaj tylko bezpieczne, zweryfikowane urządzenia.
4. Wyciek haseł do usług chmurowych – stosuj MFA i monitoruj dostęp.
5. Przypadkowe usunięcie danych przez automaty – regularnie audytuj polityki backupu.

Jak testować i aktualizować plan odzyskiwania danych

Dlaczego testy są ważniejsze niż sam plan

Sam dokument DRP nie uratuje Cię w kryzysie. Liczy się praktyka: testy, symulacje, analizy „na zimno”. Najlepsi testują plany co kwartał, a każda zmiana infrastruktury to powód do aktualizacji dokumentacji. Ontrack (2024) podkreśla, że plan bez regularnych testów jest równie skuteczny, co nieistniejący.

Checklisty, scenariusze, symulacje: jak robić to dobrze

1. Opracuj checklistę kontrolną dla każdej kategorii awarii.
2. Przeprowadzaj testy odzyskiwania „na sucho” (bez wyłączania produkcyjnych systemów).
3. Symuluj scenariusze awarii: ransomware, fizyczne zniszczenie dysku, błąd ludzki.
4. Dokumentuj wyniki testów i wnioski.
5. Po każdym incydencie aktualizuj plan DRP.

• Regularna walidacja kopii zapasowych.
• Szkolenia z praktycznego odzyskiwania danych.
• Rotacja osób odpowiedzialnych za backup i reagowanie.
• Audyt polityki backupu przez zewnętrznego eksperta.

Jak nie wpaść w pułapkę rutyny i fałszywego bezpieczeństwa

To, że „nic się nie dzieje”, nie oznacza, że jesteś bezpieczny. Najgroźniejsze są lata spokoju – wtedy zaniedbujesz testy, zapominasz o nowych folderach, ignorujesz aktualizacje. Fałszywe poczucie bezpieczeństwa zastępuje czujność.

"Każdy plan odzyskiwania danych jest dobry… do pierwszej poważnej awarii. Potem liczy się tylko praktyka." — Ontrack, 2024

Co zrobić po katastrofie: działania naprawcze i odbudowa zaufania

Pierwsze godziny po stracie danych – plan awaryjny

1. Odizoluj zainfekowane urządzenia i sieci.
2. Uruchom plan DRP zgodnie z instrukcją.
3. Komunikuj się z zespołem przez ustalone kanały.
4. Rozpocznij odzyskiwanie z testowanej kopii zapasowej.
5. Dokumentuj każdy krok i podejmowaną decyzję.

Jak rozmawiać z klientami i zespołem po incydencie

Transparentność to podstawa – lepiej przyznać się do problemu niż zataić prawdę. Przekazuj jasne komunikaty, informuj o postępach, zapewniaj, że sytuacja jest pod kontrolą. Tylko wtedy odbudujesz zaufanie klientów i zespołu.

Kiedy warto sięgnąć po wsparcie ekspertów (np. informatyk.ai)

• Gdy backup nie działa, a dane są krytyczne.
• Przy atakach ransomware lub poważnych awariach sprzętu.
• Gdy nie masz pewności co do poprawności odzyskanych plików.
• Przy audycie i optymalizacji procesu DRP.

FAQ, checklisty i szybkie odpowiedzi: twoje narzędzia na każdy dzień

Najczęstsze pytania o plan odzyskiwania danych (i konkretne odpowiedzi)

• Czy backup w chmurze wystarczy?
  Nie, konieczne jest łączenie kilku metod i regularne testy.

• Jak często testować DRP?
  Minimum raz na kwartał, a najlepiej po każdej większej zmianie w systemie.

• Co zrobić, jeśli backup nie zadziałał?
  Skorzystaj z pomocy specjalistów, takich jak informatyk.ai, i nie próbuj naprawiać samodzielnie.

Backup : Kopia zapasowa danych, najczęściej wykonywana cyklicznie, pozwalająca na odtworzenie plików po awarii.

DRP (Disaster Recovery Plan) : Strategia i procedura przywrócenia działania systemu po katastrofie.

RPO (Recovery Point Objective) : Maksymalna ilość danych, jaką możesz stracić, mierzone czasem od ostatniego backupu.

RTO (Recovery Time Objective) : Maksymalny czas, w którym musisz przywrócić system do działania.

Szybka checklista: twój plan w 10 krokach

1. Wykonaj audyt wszystkich danych i systemów.
2. Określ krytyczne zasoby i procesy.
3. Zidentyfikuj najważniejsze ryzyka (ransomware, awarie, błędy).
4. Wybierz strategię backupu (3-2-1).
5. Ustal częstotliwość i lokalizacje backupów.
6. Przypisz odpowiedzialności zespołowi lub sobie.
7. Dokumentuj każdy backup i test.
8. Przeprowadzaj regularne testy odzyskiwania.
9. Aktualizuj plan po każdej zmianie lub incydencie.
10. Szkol zespół (lub siebie) z reakcji na awarie.

Słownik pojęć: nie daj się zaskoczyć żargonowi

Ransomware : Złośliwe oprogramowanie szyfrujące dane żądające okupu za ich odblokowanie.

Off-site backup : Kopia zapasowa przechowywana poza główną lokalizacją firmy (np. w chmurze lub innej placówce).

Hot site : Zapewnione zapasowe środowisko pracy, gotowe do natychmiastowego uruchomienia systemów.

Symulacja DRP : Ćwiczenie praktyczne polegające na odtworzeniu kryzysu i uruchomieniu wszystkich procedur odzyskiwania.

Bonus: co jeszcze warto wiedzieć o odzyskiwaniu danych

Aspekty prawne i compliance w Polsce

Polskie prawo wymaga prowadzenia dokumentacji i procedur dotyczących ochrony i odzyskiwania danych. RODO nakłada obowiązek szybkiego zgłaszania incydentów i dokumentowania każdego przypadku utraty danych. Zmieniające się przepisy (np. NIS2) stawiają coraz wyższe wymagania nie tylko dużym firmom, ale i mikroprzedsiębiorcom.

Tabela 8: Wymagania prawne dotyczące DRP w Polsce. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Odo24.pl (2024).

Najbardziej zaskakujące przypadki odzyskiwania danych w historii

Czasem dane odzyskiwane są z dysków wyłowionych z oceanu, komputerów zniszczonych przez pożar czy nawet… z laptopa przysypanego gruzami po trzęsieniu ziemi. To dowód, że przy odpowiedniej strategii i wsparciu ekspertów, nawet pozornie stracone pliki można uratować.

Jak informatyka AI zmienia krajobraz IT w Polsce

AI wspiera nie tylko duże firmy – narzędzia takie jak informatyk.ai pozwalają dziś szybciej diagnozować problemy, analizować logi z backupów czy wspierać użytkowników indywidualnych w odzyskiwaniu plików. To nie zastępstwo dla planu DRP, ale jego potężne uzupełnienie.

Podsumowanie: czego nauczyliśmy się (i co zrobić dalej)

Najważniejsze lekcje i kluczowe kroki

1. Utrata danych to nie kwestia przyszłości, tylko realnego „dzisiaj”.
2. Tylko regularnie testowany, dobrze udokumentowany plan DRP daje bezpieczeństwo.
3. Backup bez testu i podziału ról to fikcja.
4. Chmura nie rozwiązuje wszystkich problemów – liczy się różnorodność strategii.
5. Testy, testy, testy – to fundament skuteczności.

Twój plan na przyszłość: jak utrzymać przewagę

Nie odkładaj tworzenia planu DRP na „kiedyś”. Ustal już dziś harmonogram testów i szkoleń, zinwentaryzuj dane, sprawdź czy Twój backup działa naprawdę. Skorzystaj z narzędzi takich jak informatyk.ai, by zoptymalizować strategię i mieć pod ręką wsparcie w kryzysie.

Przestrogi, inspiracje, wezwanie do działania

Nie licz na szczęście. Utrata danych może zdarzyć się każdemu i zawsze kosztuje więcej, niż sądzisz. Odzyskiwanie zaczyna się… dużo przed awarią. Nie chodzi o strach, lecz o kontrolę. Każdy dzień zwłoki zwiększa ryzyko.

"Twój plan DRP to jedyne, co stoi między Tobą a cyfrową nicością. Sprawdź go – zanim rzeczywistość zrobi to za Ciebie." — informatyk.ai, 2025